STEVAN KRAGUJEVIĆ (Senta, 4. februar 1922. - Beograd, 17. april 2002), jedan od najznačajnijih jugoslovenskih i srpskih fotoreportera i fotoumetnika.

Fotografijom se počeo baviti kao četrnaestogodišnjak. Učio je zanat u Senti, kod Martina Ronaija i Danila Jakšića.

Bio je prvi fotoreporter Direkcije za informacije pri Predsedništvu SFRJ, koju je vodila, kao predstavnik za propagandu u inostranstvu, Eva Biro, a na čijem se čelu nalazio Vladimir Dedijer. Nakon tog perioda od 1949. do 1951., je član elitnog tima fotoreportera Tanjuga od 1951. do 1953., a od 1953. do penzionisanja, 1982., fotoreporter i urednik fotografije dnevnog lista "Politika".

Svojim bogatim delom sačinio je jedinstvenu dokumentarnu hronologiju o razvoju Jugoslavije, svedočeći, kao fotoreporter, o svim značajnim događajima iz politike, kulture, umetnosti i sporta. Prisustvovao, kao akreditovani novinar, od 1949, sve do penzionisanja, svim događanjima u Skupštini Jugoslavije, partijskim kongresima i kongresima Sindikata, prvomajskim paradama i obeležavanju Dana mladosti - gotovo svim zbivanjima od istorijskog i društvenopolitičkog značaja u zemlji.

Kamerom svedočio o radnim akcijama, posleratnom procvatu Beograda, podizanju Novog Beograda, događajima od značaja za zemlju, njen razvoj i afirmaciju, poput IX Šahovske olimpijade u Dubrovniku (Turnir nacija, 1950.), osnivanja Pokreta nesvrstanih (Brioni, 1956.); i o studentskim nemirima 1968, ili o prirodnim katastrofama i udesima (zemljotres u Skoplju 1963, led na Dunavu 1966, poplava kod Sente 1970, velika železnička nesreća kod Stalaća); o uspesima radnih kolektiva i pojedinaca, dolasku brojnih stranih državnika i gostiju, svetskih zvezda iz sveta pozorišta, muzike i filma, o proslavama u zemlji, usvajanju značajnih dokumenata, sportskim takmičenjima.

Ostvario je izuzetne portete ne samo brojinih državnika i političara, već i značajnih pisaca, slikara, muzičara, sportista, ali i kolega, novinara i drugih fotoreportera.

Jedinstveno mesto u njegovom opusu imaju prizori običnog života, pejzaži sa Tise, storije o različitim profesijama i zanatima, razvoju medija, te albumi fotografija, beleženi tokom više od šest decenija, posvećeni rodnoj Senti, kao i urbani prizori Beograda i drugih gradova, likovi anonimnih ljudi, ili nesvakidašnji osvrti na svakodnevicu, nastali spajanjem žurnalističkog instinkta i umetničke percepcije.

Nagrađivan, više puta, visokim priznanjem Sente.

Dobitnik više priznanja za doprinos novinarskoj delatnosti.

Dobitnik Nagrade za životno delo "Svetozar Marković" Udruženja novinara Srbije (1996).

Oženjen Lepom (1923-2010) svojom ljubavi iz detinjstva, i iz doba zajedničkog šegrtovanja kod Jakšića u Senti, kasnije, diplomiranom studentkinjom glume prve generacije studenata Visoke filmske škole u Beogradu i jednom od prvih posleratnih spikera Radio Beograda, potom službenicom Televizije Beograd, sa kojom je, u srećnom braku, proveo gotovo šest decenija.

Stevan i Lepa imaju kćer Tanju (Senta, 1946.), magistra opšte književnosti i pesnikinje, nosioca zvanja vrhunskog umetnika Srbije, koja je udata za Vasilija Vince Vujića (Senta 1945.), profesora Zemunske gimnazije u penziji, i unuka Joce Vujića, jednog od najznačanijih kolekcionara i donatora u srpskoj kulturi.

KNJIGE STEVANA KRAGUJEVIĆA

Turnir nacija, IX šahovska olimpijada, Dubrovnik, 1950. Izdanje Šahovskog saveza Jugoslavije, 1950.

Tanja Kragujević: Vratio se Volođa. Edicija “Prva knjiga”, Matica srpska, Novi Sad, 1966. Sa fotosima Stevana Kragujevića.

Momčilo Stevanović: Titov putokaz. Fotografije: Stevan Kragujević. Dečje novine, Gornji Milanovac, 1977.

Momčilo Stefanović, Stevan Kragujević: Ljubav bez granica. Tito i pioniri. Izdavač: NIRO “Mladost”, Beograd. Suizdavač: Savet Saveza pionira Jugoslavije. Oprema: Nenad Čonkić. Beograd, 1980.

Mirko Arsić, Dragan R. Marković: '68. Studentski bunt i društvo. Fotografije: Stevan Kragujević. Novinska organizacija “Prosvetni pregled”, Beograd, Istraživačko-izdavački centar SSO Srbije. Urednici: Milivoje Pavlović, Velimir Ćurguz Kazimir. Recenzenti: Dušan Janjić, Karel Turza. G
rafička i likovna oprema: Brano Gavrić. Fotografije Stevan Kragujević. Beograd, 1984.

Mirko Arsić, Dragan R.Makrović: '68. Studentski bunt i društvo. Fotografje: Stevan Kragujević. Istraživačko izdavački centar SSO Srbije, Novi Beograd, Drugo dopunjeno izdanje 1985. Urednik: Vladimir Ćurgus Kazimir. Recenzanti: Dušan Janjić, Karel Turza. Oprema L.W. Gadomski..

Mirko Arsić, Dragan R. Marković: ’68. Studentski bunt i društvo. Treće izdanje, 1988. Istraživačko-izdavački centrar SSO Srbije, Novi Beograd, 1988. Urednik Dragan R. Simić. Recenzenti: Dušan Janjić, Karel Turza. Forografije Stevan Kragujević. Oprema: Sjepan Mimica.

Mirko Arsić i Dragan R. Marković: ’68. Studentski bunt i društvo. Fotografije: Stevan Kragujević. Treće izdanje. Istraživačko izdavački centar SSO Srbije, Beograd, 1989.

Kragujević. Senta koje više nema. Sa stihovima Tanje Kragujević iz zbirke "Pejzaži nevidljivog". Povodom 300-te godišnjice bitke kod Sente. Kulturno-obrazovni centar "Turzo Lajoš" i štamparija "Udarnik", Senta, 1997.

POSHUMNO

Prostor večnosti. Fotomonografija o životu i radu Stevana Kragujevića. Priredio Borivoj Mirosavljević. Edicija “Zlatno oko”. Foto i kino savez Vojvodine, Novi Sad, 2003.

KNJIGE SA RADOVIMA STEVANA KRAGUJEVIĆA

Naslovi sa zvezdicom odnose se na knjige u kojima autori fotosa nisu označeni

SKOPJE, 1963. Urednik: Jovan Popovski. Crtež na ovitku izradio Vasilije Popović-Cico. Fotografije: Kiro Georgievski, Blagoja Drnkov, Kiro Bilbilovski, Cvetko Ivanovski, Slave Kaspinov, Edo Meršinjak, Kočo Nedkov, Foto “Nova Makedonija”, Nikola Bibić, Jovan Ritopečki, Gogo Popov, Aleksandar Minčev, Steva Kragujević, Drago Rendulić Izdavač: Agencija za fotodokumentaciju, Zagreb, 1963.

Slobodan Nešović: Moša Pijade i njegovo vreme. Bigz, Beograd, 1968.*

Bobi Fišer i Dimitrije Bjelica: Šahovski susreti stoljeća. Svijet-SSSR, Beograd, 1970. Blic turnir: Herceg Novi, 1970. Zavod za izdavanje udžbenika, Sarajevo, 1971.*

Narodna biblioteka Srbije. VODIČ. Izdanje Narodne biblioteke Srbije, 1973. (Izuzev fotosa iz istorijata Biblioteke I reprinta starih rukopisa, sve fotose novog zdanja Narodne biblioteke Srbije, svečeno otvorene za javnost 6. aprila 1973., načinio je Stevan Kragujević)

Momčilo Stefanović: Mali junaci velikog rata. Fotografije: Stavan Kragujegvić, Milan Janković Dečje novine, Gornji Milanovac, 1976.

Radovan Popović: Kazivanja o Andriću. Uspomene savremenika. Sloboda, Beograd, 1976. *

JOSIP BROZ NA ČELU KOLONE. Priredio Rade Vojvodić. Lepotom knjige bavio se Bole Miloradović. Slovo ljubve, 1977.*

Ivan Ceković: Čovek mu vidik jedini. Portrete Josipa Braza Tita izradio Bole Miloradović prema fotografijama Stevana Kragujevića. Slovo ljubve, Beograd, 1978.

EDVARD KARDELJ. Skica za monografiju. Izdanje na hrvatsko-srpskom i na slovenačkom jeziku. Globus, Zagreb, 1979.*

TITO U PRIRODI I LOVU. Izdavač: Izdavačko instruktivni biro, Zagreb. Monogorafiju pripremilo Beogradsko lovačko društvo, Beograd.1980.

DRAGI PREDSEDNIČE TITO. Priredili: Milorad Vučković, Milivoj Pisar, Sonja Badel. Stručno mišljenje Tihomir Stanojević. Grafička oprema Zoran Branković. Izbor fotografija Aleksandar Stojanović. Narodna knjiga, Vuk Karadžić, Beograd, 1980.*

TITO ILUSTROVANA BIOGRAFIJA. Uvod: Pavle Savić. Tekst: Rajko Bobot. Recenzent: Jovo Kapičić. Umetnički urednik Miodrag Vartebedijan. Fotografije:Branibor Debeljković, Ivo Eterović, Džon Filips, Historijski arhiv Bjelovar, Radovan Ivanović, Duško Jovanović, Stevan Kragujević, Mirko Lovrić, Dimitrije Manolev, Muzej grada Beograda, Muzej revolucije naroda i narodnosti Jugoslavije, Milan Pavić, Miloš Rašeta, Žorž Skrigin, Aleksandar Stojanović, Filmoteka Osjek, Foto Tanjug, Žirovrad Vučić. Izdavaći: Jugoslovenska revija. Beograd, Vuk Karadžić, Beograd. Štampa: Mladinska knjiga, Ljubljana, 1980, 1981.

TITO I CRVENI KRST JUGOSLAVIJE. Izdavač: Skupština Crvenog krsta Jugoslavije - Predsedništvo. Beograd, 1981. Foto: Tanjug, Beograd, Obilićev venac 2; Stevan Kragujević, Beograd, Lole Ribara 33. Portret druga Tita a koricama je delo Božidara Jakca, Ljubljana

Vladimir Dedijer: Radost i tuga fudbala i Ajšina intimna razmišljanja o tome zašto je luda za fudbalom. Izvršni izdavač: GRO “Libernija”, Rijeka. Suizdvač IKRO “MLADOST”; Zagreb, 1981.*

SVITANJE, VIRRADAT (na srpskohrvatskom i mađarskom jeziku). Povodom godišnjice socijalističke revolucije narodna i narodnosti Jugoslavije. Izdavač: Udruženje prijatelja muzeja i arhiva “Dudas Gyula”, Senta, 1981.*

TITO U KRUŠEVCU. Bagdala, Kruševac, 1981. Redakcija: Dobri Dimitrijević, Dragomir Lazić, Sveta Ljubisavljević, Miodrag Stražmester, Ljubiša Đorđević, Živadin Lukić, Ljubiša Đidić. Rezenzent: Živadin Lukić. Likovno grafičkaoprema: Jozef Stehlik. Fotosi: Arhiv Predsednika Republike, Tanjug, “Pobeda”, Foto-arhivi Narodnog muzeja Kruševac, Istorijskog arhiva Kruševac, Skupštine opštine; StevanKragujević, Dragutin Grbić, Stanoje Bojović, Saša Lekić, Toma Raičević, Jozef Stehlik, Milorad Nagulić.

Boško Matić: Krcun. Životopis Slobodana Penezića Krcuna. Recenzenti: Nikola Ljubičić, Petar Višnjić, Stanko Mladenović. Dečje novine, Gornji Milanovac, 1983*.

Milenko Todorović: Sećanja na Tita. Narodna knjiga, Beograd, 1983. *

Đorđe Kablar: Crvena kolonija. Povodom 40. godišnjice pobede nad fašizmom. Senta. Deo fotografija snimio Stevan Kragujević. 1985.

PISAC U FOTOGRAFIJI IVO ANDRIĆ 1892-1975. Povodom izložbe Muzeja grada Beograda i Salona fotografije. Izdavač: Muzej grada Beograda, posebna izdanja, 1985.

ČETRDESET GODINA ATLETSKOG SAVEZA SRBIJE, 1948 - 1988. Urednik: Velimir Ilić. Beograd, 1988*.

ÙJ SIMPOZION, br. 12, Novi Sad, 1988. Separat / Dragan R. Marković: Egy forró hét krónikája/A 40-52. aldalon Stevan Kragujević dokumentumfotói.

Radovan Popović: Ivo Andrić, Život. Autori fotografija: Piotr Barqcz, Foto Tanjug, Mladen Grčević, RTV Beograd, Vojni muzej JNA, Arhiv grada Beograda, Đorđe Popović, Dimitar Manolev, Stevan Kragujević, Rade Milojković, A. Aškania, Nikola Bibić, Budim Budimovski, Vojislav Beloica, Arhiv Josipa Broza Tita, Gvozden Jovanić, i drugi, neoznačeni autori. Zadružbina Ive Andrića, Beograd, 1988.

Živojin Pavlović: Ispljuvak pun krvi. Biblioteka Zabrane! Kolo 1, knjiga 1. Urednik Miroslav Dereta, Dijana Dereta. Grafički atelje Dereta. Likovno grafička oprema: Živojin Pavlović, Miroslav Dereta, Neboša Rogić. Fotografija – korice, Stevan Kragujević. Beograd, 1990.Fotografije u knjizi: St. Kragujević, T. Peternek, D. Konstantinović, S. Sulejmanović, Ž. Pavlović, P. Otoranov

Dragan Vlahović, Nataša Marković : Jovanka Broz – Život na dvoru. Fotografije Dragutin Grbić i Stevan Kragujević. Bibilioteka “Misterije politike”. Akvarius, Novi Beograd, 1990.

Tija voda. Edicija "Istorija poljoprivrede, salaša i sela", XI knjiga. Glavni urednik prof. dr Veselin Lazić. Izdavač: Kulutrno-istorijsko društvo "Proleće na čenejskim salašima", PČESA, Novi Sad, 1995.

Komšija pa Bog. Edicija "Istorija poljoprivrede, salaša i sela", XII knjiga. PČESA, Novi Sad, 1996.

Pavlović, Živojin: Ispljuvak pun krvi, Dnevnik ' 68. Dnevnici, knjiga treća. Prometej, Novi Sad, Kwit podium, Beograd, 1999.

Milorad Ćurčić, Laslo Tari: Senćanske apoteke, 1818-2001. Prevodilac Predrag Popović. Fotografije: Stevan Kragujević. Izdaje Udruženje prijatelja muzeja i arhiva i Zdravstveni centar”Dr Gere Ištvan”, Senta. 2002.

Petar Terzić: Sremac. Izdavač: Kulturno-obrazovni centar "Turzo Lajoš", Senta, 2002.

Petar Terzić: Srpska čitaonica u Senti 1868-1957. Izdavač : PP Rapido, Senta, i Kulutrno-obrazovni centar "Turzo Lajoš", Senta, 2002.

Borivoj Mirosavljević : Vojvodina. Predeli i ljudi. Dnevnik, novine i časopisi. Novi Sad, 2005.

Tanja Kragujević: Staklena trava. Izabrane i nove pesme. Izbor i pogovor Nenad Šaponja. Biblioteka “Arijel”, Agora, Zrenjanin, 2009.

Mr Ksenija Šukuljević Marković: Slobodan Marković. 1928-1990. Pesnik, slikar, novinar. Povodom 20 godina od smrti. Službeni glasnik, Beograd, 2011.

Tanja Kragujević: Staklena trava. Sedam pesama na sedam jezika (srpski, i prevodi na: francuski, nemački, grčki, mađarski, italiljanski, japanski i španski). Agpra. Zrenjanin, 2012. Fotografija nakoricxama Stevan Kragujević, Put kroz ravnicu.

Tanja Kragujević: Efekat leptira. Pesme. Kulturni centar Novog Sada, 2016. Fotografija na koricama: Sevan Kragujević, Beograde, dobro jutro.

Tanja Kragujević: Od svetosti, od prašine. Pesme. Fotografija na korici: Stevan Kragujević, Prolaz. Umetnička akademija Istok, Knjaževac, 2014.

Donka Stančić, Arhitekt Vladimir Nikolić, Zavod za zaštitu spomenika, Novi Sad, 1999.

Olivera Krasić Marinković, Branko Ćopić, Kujem svoju žicu, Intervjui i arhivski dokumenti, Službeni glasnik, Beograd, 2017.

Vladimir Roganović, Andrić u Herceg Novom, Balkankult, Beograd, Opština Herceg Novi, 2018.

ANTOLOGIJE, ZBORNICI, LEKSIKONI

Dragoljub Milivojević: “Politika” - svedok našeg doba 1904-’84. Narodna knjiga, Prosveta, Beograd. 1984.

DVA VEKA SRPSKOG NOVINARSTVA. Institut za novinarstvo, Beograd, 1992.

Borivoj Mirosavljević: Antologija fotografije Vojvodine, knjiga 1. Foto, kino i video savez Vojvodine, Novi Sad, 2000.

Borivoj Mirosavljević: Antologija fotografije Vojvodine, knjiga 2, Foto, kino i video savez Vojvodine, Novi Sad, 2001.

Borivoj Mirosavljević: Antologija fotografije Vojvodine, knjiga 3, Foto, kino i video savez Vojvodine, Novi Sad, 2002.

Borivoj Mirosavljević: Antologija fotografije Vojovidne, knjiga 4, Foto, kino i video savez Vojvodine, Novi Sad, 2003.

TANJUG, FOTO. 60 GODINA POSTOJANJA. Priredio Živorad Vućić. JP Novinska agenicija Tanjug. Beograd, 2003.

STO FOTOREPORTERA POLITIKE. Vek Politike, 1904 – 2004. Publikacija povodom izložbe u Holu “Politike”, Beograd, 2004.

Dušan Đurić: NOVINARSKI LEKSIKON, YU Marketing pres, Kompanija Novosti, Beograd, 2003.

Borivoj Mirosavljević: Antologija fotografije Vojvodine, knjiga 5, Foto, kino i video savez Vojvodine, Novi Sad, 2004.

Borivoj Mirosavljević: Antologija fotografije Vojvodine, knjiga 6, Foto, kino i video savez Vojvodine, Novi Sad, 2005.

Goran Malić: Letopis srpske fotografje, 1939-2008. Fotogram, Beograd, 2009.

Miško Šuvaković: ISTORIJA UMETNOSTI U SRBIJI, XX VEK. Drugi tom. Realizmi i modernizmi oko hladnog rata. O fotografiji: Jelena Matić/Fotografija socijalističkog realizma. Orion art, Beograd, 2012.

ČUVARI USPOMENA I SVEDOCI ISTORIJE. FOTOREPORTERI VOJVODINE. GUARDIANS OF MEMORIES AND WITNESSES OF HISTORY. PHOTOJOURNALISTS OF VOJVODINA.
Priredio Darko Dozet. Predgovor: Misija hrabrosti i podvig neponovljivosti, Dr Draško Ređep; Slikom do istine, Borivoj Mirosavljević, majstor fotografije. Prevodi: Snežana Kovačić. Izdavač: Foto asocijacija Vojvodine. Dizajn i štampa Graphit plus doo. Novi Sad, 2014.